Mirakelen belicht

Bron: Mirakelboek van de Zoete Lieve Vrouw en

het boek: Mirakelen van Onze Lieve Vrouw te ‘s-Hertogenbosch 1381-1603 (Stichting Zuidelijk Historisch Contact Tilburg – 1978)

Inleiding

In het mirakelboek staan wonderen opgetekend, die zijn geschied in de tijdsspanne van 1381 tot 1603. Het zijn er 100’en. Het zijn de “wonderen van buiten de toenmalige in opbouw zijnde Sint Janskerk” tot het begin van de 17e eeuw. Na de wonderen vonden door de verhoorde bedevaartgangers/pelgrims bedevaarten plaats met schenkingen uit dank (goud, zilver, wassen voorwerpen). Dit noemt men ex-voto’s.

Gebeurtenissen voorafgaand aan 8 november 1381, het eerste opgetekende mirakel (van buiten) in het mirakelboek.

De bedevaarten vanaf 8 november 1381 vonden plaats nadat binnen in de kerk voorafgaand hieraan al een aantal ingrijpen/wonderen/ bijzondere gebeurtenissen en vermaningen van Maria als Zoete Lieve Vrouw hadden plaats gevonden. Zie ook  het onderwerp”mirakelgedicht verklaard” op deze website.

Hierna volgen allereerst een aantal van de”eerdere” gebeurtenissen voorafgaande aan het eerste opgetekende wonder van 8 november 1381. De gebeurtenissen zijn kernachtig weergegeven waardoor ze soms in het “huidige” Nederlands niet bijzonder genoeg lijken;
Vermeldenswaard is daarom dat de oorspronkelijke optekening in het Middelnederlands van de gebeurtenissen met alle details dit echter juist meer bijzonder maken. Om het gevoel en de diepere betekenis daarvan weer te geven zijn van de eerste en de laatste 10 mirakelen, (voor degenen die interesse hebben) ook de moeilijkere leesbare tekst van het middelnederlands toegevoegd. Juist, omdat de kernachtige vertaling van het huidige Nederlands niet alle details exact weergeeft. Ook bij een aantal andere wonderen is hier en daar de middelnederlandse tekst vermeld om dit aan te stippen.

De wonderen dan wel bijzondere gebeurtenissen daaraan voorafgaand (opgetekend in aparte protocollen of verwijzing bij andere wonderen naar eerdere gebeurtenissen) zijn onder anderen de volgende:

* 2 februari 1381:
Het beeld zou worden verplaatst, maar was ontilbaar in tegenstelling tot eerdere verplaatsingen. Geen wonder, wel bijzonder.

* zomer 1381:
Verschijning van Maria aan een Haar bespottende kwaadsprekende vrouw. De geschrokken vrouw gaf geld voor verfraaiing van het beeld.

* Onbekende datum:
Bespotting van het beeld leidde tot ziek zijn van een andere vrouw; de vrouw gaf vervolgens geld voor verfraaiing van het beeld en werd beter.

* 22 september 1381:
Een al drie jaar verlamde vrouw kreeg op 22 september 1381 een verschijning van Maria om een wassen been te offeren waarna zij genas.

* Najaar 1381:
Een vrouw spotte met de devotie tot Maria waarna zij overleed. Haar dood was het gevolg van haar spotternij volgens de protocollen.

* 9 oktober 1381:
Een vrouw uit Zaltbommel geneest door tussenkomst van Maria na gebed tot de Zoete Lieve Vrouw.

* 7 november 1381:
Jan van den Berghe uit Brussel komt op bedevaart, verlost uit een gevangenschap te Dendermonde door de Zoete Lieve Vrouw. (dit mirakel is niet officieel als bedevaartprotocol in het mirakelboek terecht gekomen)

​Hiernaast zijn er nog een aantal andere bijzondere voorvallen gebeurd, voorafgaand aan de wonderen die vanaf 8 november 1382 in het mirakelboek worden vermeld. De bovenstaand lijst is dus niet limitatief.